هاوینگ بیت کوین چیست؟ هر آنچه باید درباره هاوینگ بیت کوین بدانید

در دنیای ارزهای دیجیتال، رویداد هاوینگ (Halving) به فرآیندی اشاره دارد که میزان عرضه کوین‌های جدید در طی آن کاهش می‌یابد. به بیان ساده‌تر، پاداش دریافتی ماینرها طی رویداد هاوینگ به صورت دوره‌ای کاهش پیدا می‌کند. در واقع هاوینگ روشی برای حفظ نرخ عرضه ثابت قبل از توزیع تمام کوین‌های پروژه است. در ادامه رویداد هاوینگ بیت کوین و تاثیرات آن بر روی قیمت این رمز ارز و سایر ارزهای دیجیتال را با جزئیات بیشتر مورد بررسی قرار می‌دهیم.

آشنایی با مفاهیم پایه ‌ای شبکه بیت کوین

آشنایی با مفاهیم پایه‌ای و بنیادی بیت کوین به درک بهتر فرآیند هاوینگ کمک می‌کند. به همین دلیل در ادامه ساختار شبکه بیت کوین را به صورت مختصر بررسی می‌کنیم. تکنولوژی بلاک چین به عنوان زیرساخت اصلی بیت کوین و به طور کلی سایر ارزهای دیجیتال شناخته می‌شود. عملکرد شبکه بلاک چین توسط مجموعه‌ای از کامپیوترها (نودها)، کنترل و مدیریت می‌شود. نودهای فعال در شبکه علاوه بر اجرای نرم افزار بیت کوین، تاریخچه تمام تراکنش‌های کاربران را نیز در بستر شبکه ثبت و ذخیره می‌کنند.

در واقع نودهای شبکه بیت کوین به تاریخچه تمام فعالیت‌های کاربران دسترسی دارند و وظیفه اصلی آن‌ها تایید یا لغو تراکنش‌ها است. طی فرآیند تایید، عوامل مختلفی توسط نودها مورد بررسی قرار می‌گیرد. فعالیت کاربران شبکه به صورت انفرادی توسط نودها بررسی و تایید می‌شوند. هر بلاک حاوی اطلاعات تعداد مشخصی از تراکنش‌ها است. بعد از تایید اکثریت نودها بلاک مورد نظر به صورت رسمی در شبکه بلاک چین به ثبت می‌رسد.

با افزایش تعداد نودهای فعال، سطح امنیت و ثبات شبکه نیز ارتقاء پیدا می‌کند. طی آمارهای ارائه شده بیش از 15.000 نود در شبکه بیت کوین فعالیت دارند. هر کاربری که بتواند نسخه بلاک چین (تاریخچه تمام تراکنش‌ها) دانلود و در بستر سیستم خود ذخیره کند، یکی از نودهای شبکه بیت کوین محسوب می‌شود.

آشنایی با مفاهیم پایه ای استخراج بیت کوین

استخراج بیت کوین به فرآیندی اشاره دارد که در طی آن افراد با استفاده از دستگاه‌های ماینر و تجهیزات پیشرفته خود در نقش پردازشگر تراکنش‌های بلاک چین قرار  می‌گیرند. شبکه بیت کوین برای کنترل و مدیریت تراکنش‌ها از سیستمی به نام اثبات کار (PoW) استفاده می‌کند. در واقع استخراج کنندگان به ازای پردازش تراکنش‌ها و استفاده از قدرت محاسباتی تجهیزاتشان، مبلغی را به عنوان پاداش دریافت می‌کنند.

ماینرها برای مشارکت در فرآیند استخراج، زمان و انرژی زیادی را صرف حل معادلات پیچیده ریاضی می‌کنند. البته کاربران در انتهای فرآیند استخراج، یک دارایی دیجیتال با ارزش به دست می‌آورند و همین موضوع استخراج کنندگان را به مشارکت و افزایش سطح امنیت شبکه بیت کوین ترغیب می‌کند.

به بیان ساده‌تر ماینرهای بیت کوین وظیفه حل معادلات پیچیده ریاضی و تایید اعتبار تراکنش‌ها را بر عهده دارند. هنگامی که تعداد مشخصی از تراکنش‌ها در یک بلاک قرار می‌گیرند و بلاک مورد نظر ساخته شده به زنجیره‌ای از بلاک‌ها متصل می‌شود. در نتیجه بلاک چین از اتصال بلاک‌ها به یکدیگر به وجود می‌آید و تاریخچه تمام تراکنش‌های شبکه در بستر آن به ثبت می‌رسند. در نهایت ماینرهایی که تراکنش‌های موجود در یک بلاک را پردازش و تایید کرده‌اند، تعداد مشخصی بیت کوین به عنوان پاداش دریافت می‌کنند.

بیشتر بخوانید: آموزش استخراج بیت کوین ؛ راهنمای جامع استخراج بیت کوین

هاوینگ بیت کوین چیست؟

هر بلاک مانند یک فایل در شبکه ارزهای دیجیتال است. اطلاعات مربوط به تاریخچه تعداد مشخصی از تراکنش‌های بلاک چین بیت کوین در این فایل ذخیره می‌شود. حجم هر بلاک چیزی حدود یک مگابایت است. استخراج کنندگان در این فرآیند معادلات ریاضی بسیار پیچیده را به کمک دستگاه‌های ماینر، حل می‌کنند. کاربری که سریع‌تر از سایر استخراج کنندگان به جواب معادله برسد، تعداد مشخصی از ارز دیجیتال بومی شبکه را به عنوان پاداش دریافت می‌کند.

در انتهای فرآیند استخراج یک عبارت 64 کاراکتری یا همان هش بلاک مورد نظر تولید می‌شود. بعد از مشخص شدن هش، دستکاری و اصلاح اطلاعات ذخیره شده در بستر بلاک مورد نظر امکان‌پذیر نیست. پاداش ماینرها دقیقا بعد از تکمیل نهایی بلاک به استخراج کنندگان پرداخت می‌شود.

ساختار شبکه بیت کوین به گونه‌ای طراحی شده است که بعد از استخراج 210,000 بلاک (حدودا هر چهار سال یک بار)، پاداش دریافتی استخراج کنندگان برای پردازش و ثبت تراکنش‌ها نصف می‌شود. این رویداد در دنیای ارزهای دیجیتال اصطلاحا هاوبنگ نامیده می‌شود. بنابراین نرخ عرضه بیت کوین نیز طی فرآیند هاوینگ نصف می‌شود. با کاهش میزان عرضه، تقاضای کاربران برای خرید و سرمایه‌گذاری در رمز ارز بیت کوین، افزایش می‌یابد. در واقع بیت کوین با به کارگیری این روش به دنبال ایجاد تورم غیر واقعی در قیمت است.

فرآیند استخراج و پاداش‌دهی حدودا تا سال 2140 و تمام شدن بیت کوین‌های قابل عرضه ادامه خواهد داشت. وقتی تمام 21 میلیون واحد بیت کوین در بازار به گردش در بیاید، تنها کارمزد پردازش و ثبت تراکنش‌ها در شبکه به عنوان پاداش به ماینرها تعلق خواهد گرفت. در واقع شبکه بیت کوین با استفاده از این روش، ماینرها را به ادامه فعالیت و حفظ امنیت شبکه تشویق می‌کند.

در زمان نگارش این مقاله چیزی حدود 19,1 میلیون بیت کوین در حال گردش است. با این حساب حدودا 90 درصد از عرضه کل بیت کوین تا به حال استخراج شده و تنها 1,9 میلیون توکن قابل استخراج در شبکه وجود دارد. جالب است بدانید که در سال 2009 پاداش استخراج هر بلاک، 50 بیت کوین بود. پاداش ماینرها بعد از رویدادهای هاوینگ به 25، 12,5 و در نهایت 6,25 بیت کوین کاهش یافت.

هاوینگ به عنوان یکی از اصلی‌ترین رویدادها در بلاک چین بیت کوین شناخته می‌شود. با نصف شدن میزان عرضه بیت کوین و پاداش حاصل از استخراج آن، بعد از هر رویداد هاوینگ شاهد کاهش نرخ تورم بیت کوین نیز هستیم. اگر با ساختار کلی بازارهای مالی آشنایی داشته باشید، می‌دانید که کاهش نرخ تورم همواره موجب افزایش قیمت می‌شود.

در حال حاضر کاربرانی که با استفاده از تجهیزات پیشرفته و دستگاه‌های ماینر در فرآیند ماینینگ شبکه BTC مشارکت دارند، به ازای استخراج موفق‌آمیز هر بلاک 6,25 بیت کوین دریافت می‌کنند. رویداد هاوینگ بیت کوین هر چهار سال یک بار اتفاق می‌افتد. سال 2020 شاهد آخرین هاوینگ بیت کوین بودیم و هاوینگ بعدی در سال 2024 رخ خواهد داد. طی این رویداد پاداش استخراج هر بلاک به 3,125 بیت کوین کاهش پیدا می‌کند. بنابراین با توجه به این ساختار، پاداش استخراج بلاک‌های شبکه بیت کوین به مرور و با گذشت زمان به صفر می‌رسد.

خلاصه‌ای از تاریخچه رویدادهای هاوینگ بیت کوین:

• 2009 – پاداش حاصل از استخراج هر بلاک شبکه در ابتدای مسیر 50 بیت کوین بود.
• 2012 –طی اولین رویداد هاوینگ، پاداش استخراج هر بلاک به 25 بیت کوین کاهش یافت.
• 2016 – پاداش استخراج کنندگان طی دومین هاوینگ شبکه به 12,5 بیت کوین رسید.
• 2020 – آخرین رویداد هاوینگ در سال 2020 اتفاق افتاد و پاداش استخراج هر بلاک به 6,25 بیت کوین کاهش یافت.
• 2140 – بعد از شصت و چهارمین یا آخرین هاوینگ، هیچ بیت کوین جدیدی در بازار عرضه نخواهد شد.

دلیل بروز رویداد هاوینگ بیت کوین چیست؟

زمان لازم برای ایجاد یک بلاک جدید در الگوریتم استخراج بیت کوین حدودا 10 دقیقه است. با افزایش تعداد ماینرهای فعال در شبکه بیت کوین، قدرت هش نیز افزایش می‌یابد. میزان سختی شبکه بیت کوین هر دو هفته یک بار با توجه به قدرت هش ماینرهای فعال تنظیم می‌شود. در واقع الگوریتم اجماع بیت کوین با به کارگیری این روش از کاهش زمان لازم برای ساخت بلاک‌های جدید در شبکه جلوگیری می‌کند.

همانطور که می‌دانید شبکه بیت کوین طی سال‌های اخیر رشد قابل توجهی را تجربه کرد، اما با این حال همچنان زمان تقریبی لازم برای اضافه کردن بلاک جدید 10 دقیقه است. استخراج بیت کوین بعد از عرضه 21 میلیون واحد به پایان می‌رسد. طی رویداد هاوینگ میزان عرضه بیت کوین به ازای استخراج هر بلاک کاهش می‌یابد. این ساختار و طراحی هوشمندانه، کمیابی و افزایش ارزش بیت کوین را با خود به همراه دارد.

شاید گمان کنید، کاربران بعد از رویدادهای هاوینگ دیگر انگیزه چندانی برای ادامه فعالیت خود در حوزه استخراج بیت کوین نداشته باشند. اما با توجه به تاریخچه قیمت بیت کوین، رویداد هاوینگ همواره موجب افزایش ارزش رمز ارز BTC می‌شود. این افزایش قیمت محرک اصلی ماینرها برای ادامه فعالیت و استخراج بیت کوین است. از سوی دیگر با کاهش پاداش ماینینگ، کاربران انگیزه خود برای مشارکت در فرآیند استخراج ارز دیجیتال را از دست می‌دهند.

به طور کلی استخراج بیت کوین فرآیندی زمان‌بر و پر هزینه برای ماینرها است. کاربران برای مشارکت و کسب درآمد در این حوزه از دستگاه‌های ماینر با قدرت محاسباتی بالا استفاده می‌کنند. مصرف برق این محصولات تخصصی نیز بسیار بالا است. بنابراین در صورت کاهش قیمت بیت کوین و پاداش دریافتی ماینرها، ادامه فعالیت در این حوزه برای برخی از کاربران به صرفه نخواهد بود.

بیشتر بخوانید: آشنایی با انواع الگوریتم اجماع در بلاک چین

دلیل اهمیت رویداد هاوینگ بیت کوین چیست؟

هاوینگ بیت کوین در بیشتر موارد بازار ارزهای دیجیتال را تحت تاثیر قرار می‌دهد. همانطور که در بخش‌های قبل هم گفته شد، میزان عرضه بیت کوین طی رویداد هاوینگ، نصف می‌شود. کاهش میزان عرضه موجب افزایش قیمت بیت کوین می‌شود. عملکرد هوشمندانه طی این اتفاقات می‌تواند سود قابل قبولی را برای شما به همراه داشته باشد.

اولین هاوینگ بیت کوین در سال 2012 اتفاق افتاد. قیمت هر رمز ارز BTC طی آن دوره 12 دلار بود. بعد از یک سال قیمت بیت کوین به 1000 دلار رسید. قیمت بیت کوین طی دومین رویداد هاوینگ در سال 2016 از 670 دلار به 2,550 دلار رسید. ارزش رمز ارز BTC در آخرین هاوینگ، 8,787 دلار بود. البته این رویداد تنها دلیل افزایش قیمت بیت کوین نیست. در واقع هاوینگ نشانگر رویکرد ضد تورمی بیت کوین است. ترویج بیشتر بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال، ایجاد سازمان‌های مالی غیر متمرکز و افزایش قابلیت‌های کاربردی ارزهای دیجیتال نیز از جمله سایر عوامل تاثیرگذار در افزایش قیمت بیت کوین هستند.

بیشتر بخوانید: آشنایی با اصطلاحات کاربردی بازار ارز دیجیتال

بررسی تاثیرات ناشی از هاوینگ بیت کوین

هاوینگ یکی از رویدادهای اصلی شبکه بیت کوین است و تاثیرات حاصل از آن غیر قابل انکار هستند. در ادامه تاثیرات ناشی از رویداد هاوینگ در شبکه بیت کوین را به صورت مختصر مورد بررسی قرار می‌دهیم.

تاثیرات رویداد هاوینگ بیت کوین بر سرمایه گذاران

با کاهش میزان عرضه، تقاضای کاربران برای خرید بیت کوین و سرمایه‌گذاری در این پروژه افزایش می‌یابد.  بنابراین سرمایه‌گذاران از افزایش قیمت بیت کوین طی رویداد هاوینگ بهره‌مند خواهند شد. طبق گفته کارشناسان، میزان فعالیت‌های معاملاتی با ارز دیجیتال بعد از هاوینگ بیت کوین افزایش می‌یابد. اما سرعت افزایش قیمت به شرایط بازار در آن دوره نیز بستگی دارد.

تاثیرات رویداد هاوینگ بیت کوین بر ماینرها (استخراج کنندگان)

درک تاثیرات ناشی از فرآیند استخراج در اکوسیستم بیت کوین برای بیشتر کاربران سخت و پیچیده به نظر می‌رسد. در حالت کلی کاهش میزان عرضه، افزایش قیمت و تقاضا را با خود به همراه دارد. اما با کاهش پاداش استخراج، کار برای ماینرهایی که به صورت انفرادی در این حوزه فعالیت دارند، سخت می‌شود. در واقع ماینرهایی که از روش سولو ماینینگ استفاده می‌کنند، در چنین شرایطی توانایی رقابت با سازمان‌های بزرگ حوزه استخراج را ندارند.

بعد از هر رویداد هاوینگ، قیمت بیت کوین به دلیل کاهش میزان عرضه، افزایش می‌یابد. هاوینگ نرخ تورم بیت کوین را نیز کاهش می‌دهد. با توجه به ساختار کلی بیت کوین می‌توان آن را یک دارایی دیجیتال ضد تورمی در نظر گرفت و رویداد هاوینگ نقش مهمی در زمینه حفظ این ویژگی دارد.

نمودار قیمت بیت کوین طی سال‌های گذشته نشان می‌دهد که رویداد هاوینگ با افزایش ارزش رمز ارز BTC همراه است. اما به خاطر داشته باشید که این افزایش قیمت همیشه سریع و ناگهانی اتفاق نمی‌افتد. همانطور که می‌دانید ماینرها برای ساخت بلاک‌های جدید قدرت محاسباتی و جریان برق بسیار بالایی نیاز دارند. با توجه به هزینه‌های جانبی، ادامه فعالیت برای تعدادی از ماینرها بعد از رویداد هاوینگ دیگر مقرون به صرفه نخواهد بود. همین موضوع باعث می‌شود تا برخی استخراج کنندگان برای جلوگیری از ضررهای احتمالی، دستگاه‌های ماینر خودشان را خاموش کنند.

بنابراین می‌توان پیش‌بینی کرد که ماینرها برای ادامه فعالیت و حفظ میزان سودآوری خود در آینده، تکنولوژی‌های جدیدتری را به کار خواهند گرفت. به بیان ساده‌تر افزایش میزان سختی شبکه و نصف شدن پاداش موجب شده تا استخراج تنها با استفاده از ماینرهایی با قدرت هش بسیار بالا و مصرف انرژی پایین مقرون به صرفه باشد.

علاوه بر مواردی که گفته شد، ترویج بیشتر ارزهای دیجیتال و قانون گذاری بیت کوین در کشورهای مختلف می‌تواند قیمت این دارایی دیجیتال را تحت تاثیر قرار دهد. سرمایه‌گذاری سازمان‌های بزرگ و کوچک در بیت کوین و تکنولوژی بلاک چین، حجم معاملات را تا حد قابل توجهی افزایش داده است. به طور کلی بیشتر کارشناسان فعال در این حوزه آینده روشنی را برای بیت کوین پیش‌بینی می‌کنند.

نگرانی‌هایی نیز در زمینه متوقف شدن فعالیت تعداد زیادی از ماینرها بعد از رویداد هاوینگ وجود دارد. با توجه به نکاتی که گفته شد، توقف فعالیت برخی ماینرها بعد از هاوینگ کاملا طبیعی و منطقی است. اما ساختار کلی شبکه و عملکرد آن طی سال‌های اخیر نشان داده است که بروز چنین اتفاقی غیر ممکن به نظر می‌رسد. بنابراین می‌توان گفت که رویداد هاوینگ در نهایت مزایایی را برای استخراج کنندگان و شبکه به همراه دارد.

ویژگی منحصر به فرد هاوینگ بیت کوین چیست؟

ساتوشی ناکاماتو (Satoshi Nakamoto) که به عنوان خالق بیت کوین شناخته می‌شود، ساختار هوشمندانه‌ای را در این پروژه به کار گرفته است. در واقع ساتوشی همواره به دنبال راهی برای جلوگیری از تحمیل سیاست‌های مالی از جانب دولت‌ها به عموم مردم بود.ساتوشی ناکاماتو با این رویکرد بیت کوین را خلق کرد. او با استفاده از کدهای برنامه‌نویسی یک سیستم مالی کاملا متفاوت و غیر متمرکز را به وجود آورد.

قابلیت غیر متمرکز بودن بیت کوین موجب شده تا هیچ نهاد یا سازمان مشخصی در کنترل و مدیریت شبکه دخالت نداشته باشد. از بین رفتن ارزش ارزهای فیات پیامدهای غیر قابل انکاری را با خود به همراه دارد و عدم وجود یک سیستم مدیریتی درست باعث بروز چنین مشکلاتی در جوامع می‌شود. هاوینگ روشی نوین برای تنظیم میزان عرضه دارایی در بازار است. اما وجه تمایز این شیوه با سایر روش‌های به کار رفته در سیستم مالی سنتی چیست؟

همانطور که می‌دانید، سیستم‌های مالی سنتی توسط گروه مشخصی از افراد کنترل و مدیریت می‌شوند. اما بیت کوین یک ساختار کاملا غیر متمرکز و بدون نیاز به عنصر اعتماد (تراست لس) دارد. قوانین مشخصی در زمینه نحوه مدیریت شبکه و میزان عرضه بیت کوین در این سیستم به کار گرفته می‌شوند. بنابراین هیچ شخصی نمی‌تواند با تغییر سیستم کلی یا عرضه بیش از حد بیت کوین، این دارایی دیجیتال را بی‌ارزش کند. بسیاری از سرمایه‌گذاران با مشاهده این رویکرد هوشمندانه، ارز دیجیتال بیت کوین را گزینه‌ مناسبی برای سرمایه‌گذاری بلند مدت می‌دانند.

هاوینگ بعدی بیت کوین چه زمانی اتفاق می‌افتد؟

همانطور که در بخش‌های قبل هم گفته شد، عرضه بیت کوین محدود به 21 میلیون توکن است. بنابراین 90 درصد از عرضه بیت کوین استخراج شده و در حال گردش است. هر روز حدودا 900 بیت کوین جدید در بازار به گردش در می‌آید. البته برخی از دستگاه‌های ماینر، استخراج با سرعت بیشتر را نیز امکان‌پذیر کرده‌اند. بنابراین احتمالا آمار دقیق تعداد بیت کوین‌های عرضه شده در روز بیشتر از 900 واحد است.

سرعت عرضه بیت کوین‌ طی رویداد‌های هاوینگ کاهش می‌یابد و در نهایت بعد از استخراج تمام 21 میلیون کوین به صفر می‌رسد. طبق پیش‌بینی کارشناسان آخرین بیت کوین در سال 2140 استخراج خواهد شد. هنوز تاریخ دقیقی برای هاوینگ بعدی بیت کوین مشخص نشده است. اما با توجه به این موضوع که بیت کوین‌های جدید حدودا هر 10 دقیقه یک بار عرضه می‌شوند، هاوینگ بعدی بیت کوین اوایل سال 2024 اتفاق خواهد افتاد و پاداش ماینرهای شبکه طی این رویداد به 3,125 بیت کوین کاهش پیدا می‌کند.

سخن پایانی

رویداد هاوینگ بیت کوین باعث ایجاد تورم قیمت در بازار ارزهای دیجیتال می‌شود. به بیان دیگر میزان عرضه بیت کوین طی این فرآیند نصف می‌شود. طبق پیش‌بینی‌های صورت گرفته این سیستم تا سال 2140 و استخراج آخرین بیت کوین ادامه خواهد داشت. با این حال فعالیت ماینرها بعد از این دوره متوقف نمی‌شود. استخراج کنندگان بعد از عرضه 21 میلیون بیت کوین تنها  کارمزد تراکنش‌ها را به عنوان پاداش دریافت می‌کنند. با توجه به نکاتی که گفته شد، رویداد هاوینگ تاثیرات قابل توجهی بر روی شبکه بیت کوین می‌گذارد. قیمت بیت کوین معمولا بعد از هاوینگ افزایش می‌یابد.

از سوی دیگر فعالیت تعدادی از ماینرها که به صورت انفرادی از حوزه استخراج درآمد به دست می‌آورند، متوقف می‌شود. در حقیقت آن‌ها قدرت هش و تجهیزات لازم برای رقابت با مزارع استخراج را ندارند. آگاهی نسبت به ساختار کلی شبکه بیت کوین و رویداد هاوینگ از الزامات فعالیت در حوزه استخراج است. در انتها پیشنهاد می‌کنیم برای جلوگیری از هر گونه ضرر احتمالی قبل از شروع فعالیت خود در این حوزه تمام جوانب را در نظر بگیرید.

منبع: Bitcoin Halving