بیت کوین (BTC) چیست؟ راهنمای جامع Bitcoin به زبان ساده

بیت کوین به عنوان اولین ارز دیجیتال در سال 2009 توسط ساتوشی ناکاماتو به جوامع جهانی معرفی شد. ساختار منحصربه‌فرد و کاربردی این دارایی دیجیتال از آن زمان تا به حال تغییرات قابل توجهی را در سیستم‌های مالی جهان به وجود آورد. در واقع این دارایی دیجیتال با تمرکز زدایی و حذف شخص ثالث سعی دارد ضعف‌های ساختاری سیستم‌های مالی سنتی را از بین ببرد. اما بیت کوین دقیقا چیست و چه کاربردی دارد؟ برای آشنایی بیشتر با بیت کوین، ساختار کلی و کاربردهای آن در ادامه با هشبان همراه باشید.

بیت کوین (BTC) چیست؟ راهنمای جامع بیت کوین به زبان ساده

بیت کوین (Bitcoin) با نماد اختصاری BTC، یک نوع ارز دیجیتال است. هدف اصلی از توسعه بیت کوین، ایجاد یک نوع پول و سیستم پرداخت دیجیتال بود. نکته قابل توجه این است که هیچ شخص، نهاد و سازمان متمرکزی توانایی کنترل و مدیریت این سیستم پرداخت را ندارد. استخراج راهکار جایگزین بیت کوین برای مدیریت غیر متمرکز و ثبت تراکنش در بستر شبکه است. در این ساختار استخراج‌کنندگان با استفاده از توان پردازشی دستگاه‌های ماینر خود، اطلاعات مربوط به تراکنش‌های کاربران را بررسی، اعتبارسنجی و تایید می‌کنند. برای تایید و اعتبارسنجی بلاک‌ها، ماینر باید معادلات پیچیده ریاضی مربوط به بلا مورد نظر را در سریع‌ترین زمان ممکن حل کند.

در نهایت ماینری که بتواند پیش از سایر ماینرها به جواب درست معادله برسد؛ مقدار مشخصی بیت کوین به عنوان پاداش از شبکه دریافت می‌کند. ارز دیجیتال دریافتی طی فرآیند استخراج بیت کوین در صرافی‌های ارز دیجیتال خارجی و ایرانی قابل معامله است. بیت کوین اولین بار در سال 2009 توسط توسعه‌دهنده‌ یا گروهی از توسعه‌دهندگان با نام مستعار ساتوشی ناکاماتو عرضه شد. بیت کوین در حال حاضر به عنوان محبوب‌ترین و معروف‌ترین ارز دیجیتال جهان شناخته می‌شود.

محبوبیت بیت کوین به قدری فراگیر و چشمگیر بود که انگیزه‌ ایجاد سایر ارزهای دیجیتال همچنان روزبه‌روز در حال افزایش است. از آن زمان تا به حال شاهد توسعه و ایجاد بیش از یک میلیون دارایی دیجیتال در بازار رمز ارزها بوده‌ایم. پروژه‌های رقیب بیت کوین همواره سعی دارند جایگزین سیستم‌های پرداخت محبوب شوند یا به عنوان توکن‌های کاربردی یا امنیتی بلاک چین‌های سایر پلتفرم مالی فعال در این حوزه مورد استفاده قرار بگیرند.

امنیت لازم برای ثبت تراکنش‌ در شبکه بیت کوین به کمک علم رمزنگاری (Cryptography) فراهم می‌شود. تاریخچه و اطلاعات مربوط به تمام تراکنش‌ها در بستر دفتر کل توزیع شده که بلاک چین نام دارد؛ ذخیره می‌شوند. بیت کوین یک دارایی دیجیتال قابل تقسیم است. کوچک‌ترین واحد بیت کوین ساتوشی نام دارد. پیش‌تر هم گفته شد که هدف اصلی از توسعه بیت کوین، ایجاد یک وجه دیجیتال و شیوه پرداخت بود؛ اما بیت کوین در حال حاضر عموما برای ذخیره ارزش به‌کارگرفته می‌شود.

واژه غیر متمرکز در بازار ارز دیجیتال به ویژگی عدم تمرکز و تقسیم عادلانه قدرت بین تمام کاربران شبکه اشاره دارد. به بیان ساده‌تر ساختار بیت کوین به گونه‌ای طراحی و توسعه داده شده است که فرآیند ایجاد، عرضه دارایی و ارائه امنیت لازم برای شبکه بدون دخالت هیچ شخص یا نهاد مشخصی مانند بانک و دولت مدیریت می‌شود. از سوی دیگر کاربران می‌توانند به واسطه بستر به وجود آمده در ارز دیجیتال بیت کوین تبادل ارزش را در شبکه همتا به همتا به صورت مستقیم انجام دهند. همانطور که پیش‌تر هم اشاره شد؛ قدرت تمام کاربران در شبکه بیت کوین یکسان است.

جالب است بدانید به طور کلی 21 میلیون بیت کوین در دنیا وجود دارد که در زمان نگارش این متن، حدود 19 میلیون و یکصد هزار واحد از این بیت کوین‌ها استخراج شده‌اند. به عبارتی تنها کمتر از 10 درصد از این ارز استخراج نشده است. طبق آخرین پیش‌بینی‌ها، حدود 3 الی 4 میلیون بیت کوین هم به دلایلی مانند فراموشی یا گم کردن کلیدهای خصوصی افراد (Private Key)، برای همیشه از دسترس خارج شده‌اند. محدودیت تعداد بیت کوین‌های موجود، یکی از دلایل ارزشمندی این دارایی دیجیتال است.

این تنها قابلیت‌های جالب درباره بیت کوین نیست! اگر می‌خواهید همه چیز را درباره این ارز دیجیتال محبوب بدانید و تمام ابهامات مربوط به آن برای شما برطرف شود؛ در ادامه مقاله با ما همراه باشید. بنابراین حتی اگر هیچ اطلاعاتی راجع به این حوزه ندارید؛ می‌توانید با استفاده از اطلاعات مقاله ماهیت و سازوکار این رمز ارز را درک کنید.

---

بیشتر بخوانید: استخراج ارز دیجیتال چیست؟ هر آنچه باید درباره ماینینگ بدانید

---

پاسخی خلاصه به بیت کوین چیست؟

جامع‌ترین تعریف بیت کوین که یک دید کلی در رابطه با مفهوم دنیای دیجیتال به شما ارائه می‌دهد؛ به شرح زیر است:

بیت کوین، یک ارز دیجیتال غیر متمرکز، غیر قابل کنترل و بدون واسطه به صورت نظیر به نظیر (Peer to Peer) است. تراکنش‌های کاربران در یک شبکه رمزنگاری شده به نام زنجیره بلاک چین، ثبت و تایید می‌شوند.

تمام تراکنش‌ها و وقایع اتفاق افتاده به طور کامل و دقیق در یک دفتر کل توزیع شده عمومی یا همان بلاک چین ثبت و ضبط می شوند. در ادامه بیشتر درباره دفتر کل توزیع شده صحبت می‌کنیم. طبق داده‌های در دسترس توسعه ارز دیجیتال بیت کوین از سال 2008 شروع شد. اگر چه هنوز اطلاعات دقیقی از خالق و توسعه‌دهنده بیت کوین وجود ندارد. فعالان بازار ارز دیجیتال معتقدند شخص یا گروهی با نام ساتوشی ناکاماتو، خالق این پول الکترونیکی یا اصطلاحا طلای دیجیتال است.

بیت کوین چگونه کار می‌کند؟

از آنجایی که بیت کوین توسط بانک مرکزی و دولت کنترل و مدیریت نمی‌شود؛ ساختار متفاوتی نسبت به پول‌های سنتی دارد. در نتیجه نرخ تورم، سیاست‌های مالی و عوامل موثر در رشد اقتصادی که عموما ارزش پول جوامع را تعیین می‌کنند؛ هیچ تاثیری روی میزان ارزش بیت کوین ندارند. بیت کوین بر پایه تکنولوژی بلاک چین که طراحی و توسعه داده شده است. این تکنولوژی داده‌ها را در قالب بلاک ذخیره‌سازی و مدیریت می‌کند. اطلاعات مربوط به خریدار، فروشنده، زمان، تاریخ، ارزش تراکنش‌ها و کد اختصاصی مربوط به تراکنش در بستر بلاک چین به ثبت می‌رسند. جالب است بدانید که این اطلاعات ساختاری زنجیره‌ای و متصل به یکدیگر دارند.

همین موضوع موجب شده زنجیره دیجیتالی اطلاعات شبکه بیت کوین، غیر قابل تغییر باشند. وقتی تراکنشی در بستر بلاک چین ثبت می‌شود؛ اطلاعات کلی آن برای عموم کاربران شبکه قابل مشاهده خواهد بود. بسیاری از کارشناسان فعال در این حوزه بلاک چین را به عنوان سند عمومی تراکنش‌های شبکه می‌شناسند. هیچ شخص و نهادی قادر به کنترل ساختار غیر متمرکز بلاک چین نیست. جالب است بدانید که تمام کاربران می‌توانند تغییرات مورد نظر خودشان را در شبکه بلاک چین اعمال کنند.

این ویژگی شاید باعث نگرانی کاربران شود و حفظ امنیت شبکه در چنین شرایطی غیر ممکن به نظر برسد؛ اما عملکرد قابل قبول سیستم امنیتی بیت کوین از همین ویژگی نشات می‌گیرد. تراکنش‌هایی کاربران در بستر بلاک چین بیت کوین، پیش از ثبت نهایی باید توسط اکثریت ماینرهای فعال شبکه اعتبارسنجی و تایید شوند. ماینرها برای استخراج و ثبت نهایی‌ تراکنش‌های یک بلاک معادلات پیچیده ریاضی را حل می‌کنند. جواب نهایی معادله بلاک یک رشته کد است که از فرمول خاصی پیروی می‌کند. ثبت تراکنش‌های نامعتبر در چنین ساختاری تقریبا غیر ممکن است.

دفتر کل توزیع شده چیست؟

دفتر کل توزیع شده (Distributed Ledger Technology – DLT) بستری برای ذخیره اطلاعات در موقعیت‌های مکانی متفاوت است. در واقع دفتر کل توزیع شده سعی دارد ضعف‌های سیستم سنتی ذخیره و ثبت داده‌هایی مانند قیمت دارایی‌ها، اخبار، تجزیه و تحلیل‌ها را از بین ببرد. اطلاعات دفتر کل توزیع شده برای عموم قابل مشاهده و تایید است. با ظهور سیستم های بلاک چین مبتنی بر ارزهای دیجیتال که از مکانیسم مشابهی برای ثبت سوابق و تایید عمومی استفاده می کنند؛ دفتر کل توزیع شده هم رونق پیدا کرد.

دفتر کل توزیع شده چگونه کار می‌کند؟

رمز ارز یک دارایی دیجیتال رمزگذاری شده و غیر متمرکز است که تبادل ارزش از طریق انتقال توکن‌ها بین کاربران شبکه را تسهیل می‌کند. همانطور که گفته شد؛ دفتر کل عمومی به عنوان سیستمی برای ثبت سوابق مورد استفاده قرار می‌گیرد. دفتر کل به گونه‌ای طراحی شده است که هویت کاربران را به صورت ایمن و ناشناس حفظ می‌کند. میزان دارایی دیجیتال موجود در حساب کاربری هر شخص هم در بستر دفتر کل توزیع شده به ثبت می‌رسند. علاوه بر تمام مواردی که گفته شد؛ جزئیات مربوط به تراکنش‌ها انجام شده بین کاربران شبکه، حفظ و نگهداری می‌شوند.

بررسی جزئیات معامله

در سیستم مالی سنتی جزئیات معامله در سوابق بانک توسط دو طرف معامله قابل استعلام و تأیید است. علاوه بر طرفین قرارداد، سوابق بانکی فقط توسط مقامات بانک تعیین شده و سایر مقامات مربوطه مانند اداره مالیات یا دولت بر اساس نیاز قابل دسترسی است. جز مواردی نام برده هیچ شخص دیگری نمی‌تواند به جزئیات دسترسی داشته باشد.

کاربرد کلی دفتر کل تقریبا مشابه همین سوابق بانکی است؛ البته تفاوت‌هایی هم در این بین وجود دارد. در دفتر کل همانند سوابق بانکی جزئیات تراکنش در یک دفتر کل ارز دیجیتال امکان تایید و جستجو تراکنش توسط دو شرکت کننده وجود دارد؛ اما هیچ مقام مرکزی یا سازمانی در شبکه نمی‌تواند هویت سایر شرکت‌کنندگان را بداند. همچنین تراکنش‌ها تنها پس از تایید نقدینگی فرستنده مجاز و ثبت می‌شوند؛ در غیر این صورت لغو می‌شوند. اما شاید بپرسید که اگر هیچ مرجع مرکزی سوابق دفتر را کنترل یا نگهداری نمی‌کند، دفتر کل بیت کوین چگونه مدیریت می‌شود؟

تراکنش های ارزهای دیجیتال در دفتر کل توزیع شده

از نظر فیزیکی، دفتر کل را می‌توان به عنوان یک سیستم ذخیره‌سازی یا مدیریت داده مشابه پایگاه داده سوابق بانکی در نظر گرفت. بلاک چین هم نوعی دفتر کل است که مجموعه‌ای از بلاک‌ها را شامل می‌شود که به صورت زنجیره‌ای به هم متصل شده‌اند. جزئیات مربوط به تراکنش‌ها، پس از احراز هویت و تایید توسط شرکت‌کنندگان در شبکه روی بلاک‌ها مورد نظر ثبت می‌شود.

ثبت و ذخیره تمام تراکنش‌های تایید شده در دفتر کل از زمان ایجاد و شروع فعالیت آن پروژه ارز دیجیتال آغاز می‌شود. بعد از پر شدن ظرفیت یک بلاک با جزئیات تراکنش، استخراج بلاک جدید شروع شده و توسط ماینرها به بلاک چین اضافه می‌شوند.

ماینرهای منتخب شبکه که گره‌های کامل یا Full node نام دارند؛ یک نسخه کپی از دفتر کل را در دستگاه‌های ماینر متصل به شبکه ارز دیجیتال مربوطه نگهداری می‌کنند. بسته به علاقه شرکت‌کنندگان و پراکندگی آن‌ها در سراسر جهان، دفتر کل عمومی توزیع می‌شود؛ چرا که شرکت‌کنندگان به فعالیت‌های شبکه بلاک چین دسترسی دارند. قابلیت و کاربردهای متعدد بلاک چین از همین ویژگی نشات می‌گیرد.

در این حالت صدها و هزاران شرکت‌کننده، یک نسخه از دفتر کل را نگه می‌دارند؛ بنابراین کاربران همواره می‌توانند به داده‌های واقعی شبکه دسترسی داشته باشند. ساختار شبکه بلاک چین از بروز مشکلاتی مانند دو بار خرج کردن (double spending) جلوگیری می‌کند. ترکیبی از ویژگی‌های ساختاری دفتر کل عمومی مانند الگوریتم‌های اجماع، رمزگذاری و مکانیسم‌های پاداش محافظت از هویت شرکت‌کنندگان را تضمین می‌کنند.

حال که مفهوم دفتر کل توزیع شده را می‌شناسید؛ باید بدانید که Bitcoin، اولین ارز دیجیتال غیر متمرکز است. طبق تعریف ارائه شده از این دارایی دیجیتال، تمام معاملات بیت کوین در دفتر مجازی یا همان بلاک چین ثبت می‌شوند. با بیت کوین، کنترل کامل دارایی بر عهده شخص کاربر است. با افزایش روز افزون محبوبیت بیت کوین، حوزه‌هایی که این دارایی دیجیتال را به عنوان روش پرداخت می‌پذیرند هم بیشتر می‌شوند. برای درک بهتر شما تصمیم گرفتیم در ادامه نکاتی درباره پول و تاریخچه شکل‌گیری آن بیان کنیم.

پول چیست؟

درک مفاهیم پایه‌ای اقتصاد مانند پول آگاهی به ساختار و نکات مثبت ارزهای دیجیتال را آسان‌تر می‌کند. پول دقیقا چیست؟ در واقع پول در هسته اصلی خود نشان‌دهنده ارزش است. شما هنگام انجام مبادلات با سایر افراد به ازای ارزشی که ارائه می‌دهید؛ پول دریافت یا پرداخت می‌کنید. به بیان دیگر شما برای دستیابی هر چیز ارزشمندی پول نیاز دارید.

جالب است بدانید که ارزش در طول تاریخ، ارزش شکل‌های مختلفی داشته‌اند و افراد از عناصر مختلف و زیادی به عنوان پول استفاده می‌کنند. به طور مثال عناصری مانند نمک، گندم، صدف و البته طلا تا به حال به عنوان ابزار تبادل ارزش استفاده شده‌اند. جوامع تحت عنوان معادلات پایاپای از موارد نام برده استفاده می‌کردند. با این حال، یک چیز در صورتی نمایانگر ارزش است که مردم ارزشمند بودن آن را باور داشته باشند و مطمئن شوند به اندازه کافی ارزشمند باقی خواهد ماند تا بتوانند در آینده نیز این ارزش را بازخرید کنند.

تاریخچه شکل گیری پول

اما فرآیند شکل‌گیری پول در چه بازه‌ای از تاریخ شروع شد؟ برای پاسخ به این سوال در ادامه تاریخچه شکل‌گیری پول را به صورت خلاصه مورد بررسی قرار می‌دهیم.

پول کاغذی

تا صد سال پیش یا حتی بیشتر، ما همواره به چیزی که نمایانگر پول بود اعتماد داشتیم؛ اما در این بین اتفاقاتی افتاده و ما مدل اعتماد خود را تغییر داده‌ایم. در واقع، اعتماد به شخص جایگزین اعتماد به یک چیز شده است. مردم با گذشت زمان متوجه شدند حمل شمش‌های طلا یا انواع دیگر پول، زحمت و دردسرهای زیادی دارد؛ بنابراین پول کاغذی اختراع شد. نحوه کار آن به این صورت است که یک بانک یا دولت مالکیت شمش طلای شما با ارزش فرضی ۱۰۰۰ دلار را تصاحب می‌کند و در ازای آن یک رسید رسمی (قبض)، معادل ۱۰۰۰ دلار به شما می‌دهد.

نه تنها حمل این تکه‌های کاغذ آسان‌تر بود؛ بلکه می‌توانستید برای یک فنجان قهوه، یک دلار بپردازید و مجبور نبودید شمش طلای خود را به هزاران بخش تقسیم کنید. علاوه بر آن با بازپرداخت قبض ۱۰۰۰ دلاری‌ خود به بانک می‌توانستید طلای را پس بگیرید. جوامع در نتیجه این اتفاقات استفاده از کاغذ به عنوان پول را شروع کردند. در حالت کلی کاغذ گزینه راحت و کاربردی‌تری بود. با گذشت زمان و بروز تغییرات عمده در اقتصاد کلان، پیوند بین رسیدهای کاغذی و طلا شکسته شد.

توضیح مسیری که ما را از طلا به عنوان یک معیار و استاندارد دور کرد؛ بسیار پیچیده است. اما کافیست بدانید که دولت‌ها مسئولیت ارزش پول کاغذی را بر عهده گرفتند. در آن زمان اساسا همه ما شمش‌های طلا و کاغذهای تجارت را به فراموشی سپردیم. در نهایت مردم جامعه مبادلات خودشان را با رسیدهایی که فقط دولت توانایی تایید و تامین آن‌ها را داشت؛ ادامه دادند. این رویکرد به دلیل اعتماد مردم ادامه پیدا کرد. تا جایی که حتی اگر کالایی به عنوان پشتیبان برای پول کاغذی وجود نداشت؛ مردم همچنان به دولت اعتماد داشتند. پول فیات هم در نتیجه همین اتفاقات ایجاد شد.

پول فیات (Fiat Currency) یا بدون پشتوانه

فیات یک کلمه لاتین به معنی «از طریق دستور» است. پول حکمی، پول دستوری، پول اعتباری و پول بدون پشتوانه از دیگر نام‌های آن است؛ زیرا این نوع از دارایی، با دستور دولت‌های صادرکننده، صاحب ارزش می‌شوند و به عنوان «پول قانونی» شناخته می‌شوند. به این ترتیب چنانچه پول‌های فیات که در قالب سکه و اسکناس وجود دارند برای پرداخت معاملات ارائه شوند، پذیرفته خواهند شد. از دلار، یورو، ریال و هر ارز دیگری که ارزش خود را با فرمان دولت می‌گیرد؛ می‌توان پول فیات نامید.

بنابراین پول امروز ارزش واقعی خود را از یک موقعیت قانونی و توسط یک مرجع مرکزی مانند دولت به دست می‌آورد. در نتیجه می‌توان گفت مدل اعتماد تغییر کرده و اعتماد به یک شخص (در این مورد دولت) جایگزین اعتماد به یک چیز شده است.

ویژگی های پول فیات

در حالت کلی دو مشخصه اصلی پول فیات به شرح زیر است:

• ساختار متمرکز: یک مرجع مرکزی وظیفه کنترل و صدور پول فیات را بر عهده دارد. این مرجع مرکز در اکثر موارد دولت یا بانک مرکزی است.

• عرضه نامحدود: دولت یا بانک مرکزی در صورت لزوم به اندازه دلخواه پول چاپ می‌کند؛ در چنین شرایطی حجم پول موجود در بازار متورم می‌شود. با چاپ پول غیر اصلی بازار در حجم زیادی از پول غوطه‌ور می‌شود و در نهایت تمام این اتفاقات ارزش یک واحد پول را کاهش می‌دهند. بنابراین ارزش پول افراد جامعه روز‌به‌روز کمتر می‌شود. قیمت‌ها در طول هر سال افزایش می‌یابند و اصولا افزایش قیمت‌ها و کاهش قدرت خرید شما به یک اندازه نیستند. در واقع، جهت خریدن چیزی که قبلاً «هزینه کمتری» داشت، پول بیشتری نیاز دارید.

مرحله گذر از پول فیات و انتقال به پول دیجیتال

هنگامی که پول فیات مستقر شد؛ حرکت به سمت پول دیجیتال کار بسیار ساده‌ای بود. ما در حال حاضر یک مرجع مرکزی داریم که پول صادر می‌کند. بنابراین چرا بیش از پیش به صورت دیجیتال درآمد کسب نمی‌کنیم و اجازه می‌دهیم این مرجع توانایی بررسی و ردیابی جزئیات مربوط به دارایی‌های ما را داشته باشد؟ امروزه ما عمدتا از کارت‌های اعتباری، انتقال وجهی، PayPal و سایر اشکال پول دیجیتال استفاده می‌کنیم.

میزان پول فیزیکی در جهان تقریبا ناچیز است و هر سال که می‌گذرد کمتر و کمتر می‌شود. بنابراین پول دیجیتالی چگونه عمل می‌کند؟ به عنوان مثال، اگر صاحب فایلی باشیم که ارزش آن معادل یک دلار است، چه عواملی اجازه نمی‌دهند یک میلیون بار آن را کپی کنیم و یک میلیون دلار به دست بیاوریم؟ این موضوع «مشکل دو بار خرج کردن» نامیده می‌شود.

راه حلی که امروزه بانک‌ها بکار می‌برند، یک راه حل «متمرکز» است. آن‌ها یک دفتر کل، که پیگیری می‌کند چه کسی مالک چه چیزی است را در رایانه خود نگهداری می‌کنند. همه ما به بانک‌ها اعتماد می‌کنیم و بانک‌ها به رایانه‌شان اعتماد دارند. بنابراین راه حل بانک‌ها، دفتر کل موجود در رایانه است. تلاش‌های زیادی برای ایجاد انواع جایگزین ارزهای دیجیتال صورت گرفته؛ با این وجود، هیچ یک در حل مشکل دو بار خرج کردن بدون یک مرجع مرکزی موفق نبوده اند.

ماهیت پول متمرکز و معایب ناشی از آن

هنگامی که کنترل عرضه پول را به شخصی واگذار کنید؛ قدرت عظیمی در اختیار او قرار داده‌اید و این موضوع سه مسئله اساسی ایجاد می‌کند.

فساد

قدرت عموما موجب فساد می‌شود و تجربه نشان داده است که در اختیار قرار دادن قدرت مطلق به یک شخص یا گروهی از افراد، احتمال بروز فساد را تا حد قابل توجهی افزایش می‌دهد. از آنجایی که بانک‌ها مسئولیت ایجاد پول یا ارزش را بر عهده دارند؛ می‌توان گفت جریان ارزش را در جهان می‌کنند. این ساختار قدرت نامحدودی در اختیار سازمان‌های بانکی قرار می‌دهد. نمونه کوچکی از چگونگی فاسد شدن قدرت را می‌توان در رسوایی ولز فارگو مشاهده کرد. کارمندان این بانک میلیون‌ها حساب بانکی و کارت اعتباری غیرمجاز را مخفیانه ایجاد می‌کردند تا جریان درآمد بانک را افزایش دهند و مشتریان آن‌ها سال‌ها از این موضوع بی‌اطلاع بودند.

سوء مدیریت

در صورت عدم تطابق منافع مقام مرکزی با افرادی که تحت کنترل او هستند؛ احتمال مشاهده مشکلاتی مانند سوء مدیریت بسیار بالا است. به عنوان مثال در برخی موارد بانک‌ها و موسسات خاص برای نجات از فروپاشی مقدار قابل توجهی پول چاپ می‌کنند؛ این موضوع در سال ۲۰۰۸ اتفاق افتاد. در حالت کلی چاپ بیش از حد پول باعث ایجاد تورم می‌شود و ارزش پول افراد کاهش می‌یابد. یکی از نمونه‌های قابل توجه در این زمینه کشور ونزوئلا است. به دلیل چاپ بیش از حد پول توسط دولت ونزوئلا، ارزش پول این کشور به قدری پایین آمده که مردم به جای شمردن پول، آن را وزن می‌کنند.

کنترل

شما در واقع کنترل پول خود را به طور کامل در اختیار دولت یا بانک قرار می‌دهید. دولت در هر برهه از زمان می‌تواند حساب شما را مسدود کرده و دسترسی شما به وجوه را محدود کند. در مواقعی که فقط از پول نقد سرد (سکه و یا اسکناس) استفاده کنید هم، دولت می‌تواند وضعیت حقوقی ارز شما را لغو کند. این اتفاق چند سال پیش در هند رخ داد. نگرانی‌های این چنینی تا سال ۲۰۰۹ وجود داشت. در واقع ایجاد یک جایگزین برای سیستم پولی فعلی، هدفی از دست رفته به نظر می‌رسید؛ اما بعد‌ها همه چیز تغییر کرد.

بیت کوین چیست؟

با در نظر گرفتن مطالب فوق، اکنون می‌توانیم به ضرورت شکل‌گیری ارزدیجیتال بیت کوین بپردازیم. در اکتبر ۲۰۰۸ مدرکی توسط شخصی که خودش را ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) می‌نامید، منتشر شد که روش ایجاد سیستمی برای یک ارز دیجیتال غیرمتمرکز به نام بیت کوین را پیشنهاد می‌داد. این سیستم ادعا می‌کرد؛ با ایجاد یک پول دیجیتال می‌تواند مشکل دو بار خرج کردن بدون نیاز به یک مرجع مرکزی را حل کند.

در هسته اصلی این رمز ارز، یک دفتر کل شفاف وجود دارد که فاقد یک مرجع مرکزی است؛ اما این عبارت سردرگم کننده دقیقاً چه معنایی دارد؟ برای درک آسان‌تر بیایید Bitcoin را با بانک مقایسه کنیم. از آنجا که امروزه غالباً پول به صورت دیجیتال است؛ بانک اساساً دفتر کل معاملات و ترازنامه‌های خود را مدیریت می‌کند. با این حال دفتر کل بانک شفاف نیست و در رایانه اصلی‌شان ذخیره می‌شود. شما نمی‌توانید به دفتر کل بانک دسترسی داشته باشید و فقط بانک کنترل کاملی روی آن دارد.

از طرف دیگر، بیت کوین دارای یک دفتر کل شفاف است؛ در هر برهه از زمان می‌توانیم نگاهی به دفتر معاملات بیندازیم و تمام معاملات و تراکنش‌های در حال انجام را مشاهده نماییم. البته صاحبان ارزهای دیجیتال و افرادی که پشت هر معامله هستند را نمی‌توان شناسایی کرد. همه چیز در Bitcoin باز، شفاف و قابل پیگیری است؛ اما هنوز نمی‌توانید بگویید چه کسی، چه چیزی را برای چه کسی می‌فرستد.

جالب است بدانید که شبکه بیت کوین در کنار تمام مزیت‌هایی که دارد؛ محدودیت‌هایی هم دارد. برای رفع همین محدودیت‌ها، ارزهای دیجیتال زیادی بوجود آمده‌اند که ادعا می‌کنند از Bitcoin بهتر هستند. گروهی از این ارزها بر روی زنجیره بلاک چین بیت کوین قرار دارند. به عنوان مثال یکی از این ارزها، بیت کوین کش است. بیت کوین کش (Bitcoin Cash) با نماد اختصاری BCH به عنوان ارز دیجیتال رمزنگاری شده و هارد فورکی از بیت کوین در آگوست ۲۰۱۷ ایجاد شد. توسعه‌دهندگان پروژه سعی داشتند با کاهش اندازه بلاک‌ها و تغییر کدهای بیت کوین، مشکلات مربوط به مقیاس‌پذیری را رفع کنند.

مفهومی به اسم سه راهی شبکه بیت کوین (Trilemmas) وجود دارد. این مفهوم به سه ضلع یک مثلث اشاره می‌کند که جزو خطوط قرمز یک شبکه قابل اطمینان هستند. شبکه بیت کوین خودش را ملزم به رعایت این سه شرط کرده است.

• ضلع اول: مقیاس پذیری یا Scalability
• ضلع دوم: امنیت یا Security
• ضلع سوم: غیر متمرکز بودن یا Decentralization

تغییر هر یک از این موارد سایر اضلاع را تحت تاثیر قرار می‌دهد. پس اگر شبکه‌ای مقیاس‌پذیری بیشتری دارد؛ باید به این موضوع فکر کنیم که احتمال ارائه خدمات امنیتی ضعیف‌تر وجود دارد.

مهم ترین ویژگی های شبکه بیت کوین

در حالت کلی بیت کوین ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارد. این دارایی دیجیتال، بسیاری از مفاهیم قدیمی مانند مالکیت (Ownership)، انحصار و کنترل (Monopoly)، تمرکززدایی (Decentralization) که با آن‌ها تعامل داشتیم را کاملا دگرگون کرده است. کارشناسان معتقدند ظهور بیت کوین تمام موارد نام برده را تحت الشعاع قرار داد. همانطور که در پیش‌تر اشاره کردیم، حدود 91 درصد از بیت کوین‌های دنیا، استخراج شده‌اند.

با احتساب زمان متوسط 10 دقیقه ای برای ایجاد هر بلاک بیت کوین، هر روز حدودا 144 بلاک جدید ایجاد می‌شود. در زمان نگارش این مقاله، حدود 746 هزار بلاک بیت کوین استخراج شده‌اند. اگر تعداد بلاک‌های ایجاد شده در هر روز را در پاداش استخراج هر بلاک ضرب کنیم (144*6.25)، روزانه 900 واحد بیت کوین استخراج می‌شود. با یک محاسبه ساده شاید حتی بتوانید روز دقیق استخراج آخرین و ارزشمندترین بیت کوین را محاسبه کنیم.

باید توجه کنید که چهار سال یک بار، پاداش استخراج هر بلاک، نصف می‌شود. این اتفاق اصطلاحا رویداد هاوینگ بیت کوین (Halving) نامیده می‌شود. هاوینگ بعدی بیت کوین سال 2024 اتفاق می‌افتد؛ بنابراین زمان زیادی تا نصف شدن پاداش ماینرها باقی نمانده است. با احتساب تداوم هاوینگ، میزان متوسط زمان ایجاد یک بلاک جدید، سختی شبکه و ورود بیشتر تعداد ماینرها، زمان تخمینی برای پایان تمام بیت کوین‌های قابل استخراج، سال 2140 میلادی است.

برای درک بهتر این دارایی دیجیتال، مهم‌ترین ویژگی‌های بیت کوین را باری دیگر با هم مرور می‌کنیم.

ساختار غیر متمرکز

در Bitcoin هیچ رایانه‌ای برای نگهداری دفترکل وجود ندارد. در واقع، هر رایانه‌ای که در سیستم مشارکت دارد، نسخه‌ای از دفتر را ذخیره می‌کند. بنابراین برای پایین آوردن سیستم یا هک کردن دفتر کل، باید هزاران رایانه‌ای که نسخه‌ای از دفتر را نگه می‌دارند و به طور مداوم آن را به روز می‌کنند، هک شوند.

دارایی دیجیتال

به بیان ساده‌تر بیت کوین یک دارایی، فیزیکی و قابل لمس نیست؛ اما شما به راحتی می‌توانید از طریق اینترنت به تاریخچه معاملات و تراکنش‌های انجام شده دسترسی داشته باشید. کاربرانی که بیت کوین خریداری می‌کنند؛ حق دسترسی به یک ثبت آدرس BTC معین در دفتر کل را خواهید داشت. دارندگان بیت کوین در چنین ساختاری قادر به ارسال وجه به آدرس دیگر هستند.

مقایسه بیت کوین با سیستم های بانکی

در ادامه به تفاوت‌هایی در بیت کوین و سیستم بانکی فعلی پرداخته ایم.

کنترل کامل پول خود با بیت کوین

هر کسی به تنهایی می‌تواند به بودجه خود دسترسی داشته باشد. هیچ دولت و بانکی نمی‌تواند حساب شما را مسدود و یا دارایی هایتان را مصادره کند.

از بین بردن واسطه‌ها

این بدان معناست که در بسیاری از موارد استفاده از این رمزارز نسبت به انتقال الکترونیکی وجه یا حواله پول به شکل سنتی کم هزینه‌تر است. علاوه بر این، برخلاف ارزهای فیات، بیت کوین به طور ذاتی دیجیتال طراحی شده است. به این ترتیب می‌توانید با اضافه کردن لایه‌های برنامه نویسی، آن را به «پول هوشمند» تبدیل کنید.

قابل استفاده برای همه

بیت کوین برای ۲.۵ میلیارد نفر در سراسر جهان که به دلیل موقعیت مکانی‌شان به سیستم بانکی فعلی دسترسی ندارند و یا به دلایل مختلفی مایل به استفاده از سیستم‌های بانکی نیستند، راه تجارت دیجیتال را باز کرده است. به این ترتیب امروزه می‌توان تجارت خود را با استفاده از بیت کوین، بدون نیاز به اجازه کسی و از طریق تلفن همراه و کلیک یک دکمه آغاز کرد.

کلام آخر

تبریک می‌گوییم! اکنون شما می‌دانید بیت کوین چیست؟ و اطلاعات زیادی در این زمینه دارید. همانطور که مشاهده می‌کنید، اصلی‌ترین مولفه جهت معرفی و شناساندن بیتکوین یک نکته است:

بیتکوین راهی امن و خصوصی به شما ارائه می‌دهد تا بتوانید پول‌تان را کنترل کنید.

انقلاب پول از سال ۲۰۰۹ آغاز شد و این روزها شاهد تغییر پول هستیم. اگر می‌خواهید در مورد عملکرد بیت کوین اطلاعات بیشتری کسب کنید می توانید به مجله تخصصی سایت هشبان، مراجعه نموده و سایر مقالات ما از قبیل استخراج بیت کوین، کیف پول بیت کوین، نحوه خرید بیت کوین و … را مطالعه نمایید.

همچنین در صورت فعالیت در زمینه استخراج ارز دیجیتال بیت کوین، به طور قطع دستگاه ماینر یا ایسیک دارید. پیشنهاد می کنیم برای سرویس دوره ای ماینر، تعمیر قطعات و یا رفع خطاهای نرم افزاری ماینر خود، حتما از کارشناسان متخصص مجموعه هشبان کمک بگیرید.