به زبان ساده سانورتر دستگاهی حیاتی در تجهیزات خورشیدی است که ولتاژ خطی(DC) را به ولتاژ متناوب برق شهری(AC) با فرکانس 50 یا 60 هرتز تبدیل میکند. این تجهیزات بهویژه در زمینه انرژیهای تجدیدپذیر، بهویژه سیستمهای خورشیدی، کاربرد وسیعی دارند و با افزایش کارایی و کاهش تلفات انرژی، به بهبود عملکرد سیستمهای مختلف کمک میکنند.
از ویژگیهای بارز سانورترها، توانایی آنها در شناسایی و تنظیم خودکار شرایط بار(پنل خورشیدی، باطری،برق شبکه) است که به افزایش پایداری و کاهش هزینههای نگهداری منجر میشود. با توجه به تنوع کاربردها و مزایای متعدد این دستگاهها، در ادامه به بررسی انواع سانورترها، اهمیت و کاربردهای آنها و همچنین مقایسه سانورتر و اینورتر خواهیم پرداخت.
سانورتر چیست ؟
سانورتر یا اینورتر خورشیدی که به عنوان اینورتر/شارژر نیز شناخته می شود , ترکیبی از اینورتر , کنترلر شارژر خورشیدی , شارژر برق شهری و ژنراتور و سوئیچ انتقال خودکار بین آنها است. بیشترین کاربرد این دستگاه برای سیستم های خورشیدی کاهش هزینه و راندمان بالاتر با اتلاف انرژی کمتر است.
مزیت اصلی سانورتر این است که عملکرد مداوم را ارائه می دهند به این معنا که باتری توسط پنل خورشیدی و یا برق شهری و یا ژنراتور شارژ می شود , اینورتر هم انرژی باتری را به برق 220 ولت تبدیل می کند. هنگامی که انرژی تولیدی از پنل خورشیدی قطع شود سانورتر از باتری برای تامین انرژی الکتریکی استفاده می کند و زمانی که شارژ باتری نیز تمام شود به صورت اتوماتیک به برق شهری یا ژنراتور انتقال می دهد.
و برعکس هم کار می کند زمانی که انرژی از برق شهری یا ژنراتور قطع شود از باتری به عنوان منبع انرژی و از پنل خورشیدی برای شارژ باتری استفاده می کند.شارژ باتری از طریق پنل خورشیدی انجام می شود تا زمانی که پنل قطع شود , آنگاه در زمان نیاز از برق شهری یا ژنراتور برای شارژ باتری استفاده می کند. از سانورتر به عنوان UPS نیز می توان استفاده کرد.
سانورتر یکی از تجهیزات الکتریکی است که بهعنوان یک مبدل توان در تجهیزات خورشیدی مختلف به کار میرود. این دستگاه بهطور خاص در پنل خورشیدی، صنایع تولید و توزیع برق و همچنین در سیستمهای کنترل موتورها کاربرد دارد. عملکرد اصلی سانورتر تبدیل جریان مستقیم (DC) به جریان متناوب (AC) است، که این ویژگی آن را به یک جزء کلیدی در بسیاری از سیستمهای مدرن تبدیل کرده است.
اهمیت سانورتر در این است که با افزایش کارایی و کاهش تلفات انرژی، میتواند به بهبود عملکرد و بهرهوری سیستمهای الکتریکی کمک کند. در واقع، با توجه به نیاز روزافزون به استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر و کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی، استفاده از سانورترها در سیستمهای خورشیدی و دیگر منابع انرژی تجدیدپذیر به شدت افزایش یافته است.
اینورتر چیست؟
اینورتر یک دستگاه الکترونیک قدرت است. در واقع اینورتر به دستگاهی گفته میشود که جریان مستقیمDC را به جریان متناوب AC تبدیل میکند. اینورترها همچنین به صورت گسترده ای در مراحل معکوس سازی منابع تغذیه سوئیچینگ مورد استفاده قرار میگیرند. توان تولیدی اینورتر بر اساس مصرف کننده خود تنظیم است. اینورتر جهت استفاده در منازل یا صنعت کاربرد دارد. مهم ترین انواع آنها اینورترهای تک فاز یا سه فاز هستند. دستگاهی که برق DC را به برق AC تبدیل کند، اینورتر نامیده می شود.
وظیفه اصلی اینورتر رساندن برق مستقیم DC به متناوب AC است و یا برعکس آن. در سیستم های خورشیدی در مرکز اصلی سیستم مشغول به کار هستند و موجب تبدیل برق DC به AC می شوند. اگر بخواهید اینورتر ها را به دسته های مختلفی تقسیم بندی کنید شامل اینورتر های موج مربعی، اینورتر اصلاح شده، اینورتر خالص، اینورتر متصل به شبکه یا آن گرید(On grid) و اینورتر جدا از شبکه یا آف گرید(Off grid) می شوند که در این مقاله سعی داریم به توضیحات در رابطه با هر کدام از آن ها بپردازیم، بنابراین تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
در هر سیستم خورشیدی علاوه بر شبکه برق از دو قطعه بسیار مهم به کار برده میشود. یکی از این قطعههای مهم، اینورتر است که ولتاژ باتری را به ولتاژی مشابه برق شهر تبدیل میکند. در ادامه به سوالاتی از قبیل این که سانورتر چیست؟ چه کاربردی دارد؟ اینورتر چیست؟ و چه کاربردهایی دارد؟ پرداختهایم. در صورتی که قصد استفاده از انرژی خورشیدی را دارید، توصیه میکنیم تا انتها همراه ما باشید.
مقایسه سانورتر و اینورتر:
در بسیاری از موارد، واژههای سانورتر و اینورتر بهجای یکدیگر استفاده میشوند، اما تفاوتهایی نیز وجود دارد. اینورتر بهطور کلی به دستگاهی اطلاق میشود که توان باطری را از DC به AC تبدیل میکند، در حالی که سانورتر بهعنوان یک نوع خاص از اینورتر با ویژگیهای خاص خود شناخته میشود. بهعنوان مثال، سانورترها معمولاً دارای قابلیتهای پیشرفتهتری مانند شناسایی بار و تنظیم خودکار هستند که به بهبود کارایی و کاهش تلفات انرژی کمک میکند. بنابراین، در حالی که همه سانورترها اینورتر هستند، اما همه اینورترها سانورتر نیستند.
سانورتر و اینورتر چه تفاوتی دارد؟
تفاوت اصلی بین یک سانورتر و یک اینورتر معمولی در عملکرد آنها و نحوه کار با منابع تغذیه است. در اینجا یک تفکیک وجود دارد:
سانورتر (اینورتر خورشیدی هیبریدی):
- برق DC پنل خورشیدی را به برق متناوب AC تبدیل می کند، شارژ باتری را مدیریت می کند و می تواند با شبکه برق شهری کار کند.
- برای کار با پنل های خورشیدی و باتری و برق شبکه شهری طراحی شده است.
- با استفاده از انرژی خورشیدی باتری ها را به طور موثر شارژ و تخلیه می کند.
- می تواند به شبکه برق شهری متصل شود (ارسال نیروی اضافی به شبکه) یا خارج از شبکه برق کار کند.
- انرژی خورشیدی، سپس باتری و سپس شبکه برق را در اولویت استفاده قرار می دهد.
- راندمان بالاتر به دلیل بهینه سازی انرژی خورشیدی.
اینورتر معمولی:
- برق باتری DC را برای مصارف خانگی به AC تبدیل می کند.
- معمولا فقط با باتری کار می کند، نه پنل های خورشیدی.
- از شبکه برق برای شارژ باتری ها بدون ادغام انرژی خورشیدی استفاده می کند.
- معمولاً فقط در حالت خارج از شبکه برق کار می کند.
- ابتدا از باتری استفاده می کند، سپس وقتی باتری کم است به شبکه برق وصل میشود.
- به دلیل وابستگی به شبکه برق کارایی کمتری دارد.
تفاوت کاربردهای سانورتر و اینورتر
- سانورتر وسیله ای است که هم شامل کنترلر شارژ و هم شامل اینورتر است اما اینورتر، شارژ کنترلر ندارد.
- سانورتر توانایی متصل شدن به برق شهر را دارد اما اینورتر این توانایی را ندارد اما بعضی از مدلهای اینورتر که حالت UPS دارند، میتوانند به برق شهر متصل شوند.
- سانورتر در سیستمهای با توان(بیشتر از 1000 وات) استفاده میشود اما اینورتر در توان های پایین تر هم کاربرد دارد.
- هزینه تعمیر و نگهداری سانورتر نسبت به اینورتر بیشتر است و قطعات آن سخت تر تامین میشود.
- بهترین پنل خورشیدی با قیمت مناسب.
- همان طور که اشاره شد، سانورترها نوعی از اینوترها هستند که به باتری و پنل خورشیدی نیاز دارند به همین دلیل دارای ورودی برق شهر هستند و در صورتی که به برق شهر متصل شوند، میتوانند توسط شارژر باتری که همراه با اینورتر وجود دارد، را شارژ کنند.
کاربردهای سانورتر و اینورتر
کاربردهای سانورتر : امروزه در سراسر جهان میلیاردها انسان به جای استفاده از نیروی برق از انرژی خورشیدی استفاده میکنند چرا که این انرژی علاوه بر هزینه کمتر، آلودگی کمتری نیز ایجاد میکند، به همین منظور به انرژی پاک شناخته میشود. همچنین فرایند تولید آن راحت تر و سریع تر است. امروزه بسیاری از کشورها در حال برنامه ریزی و سرمایه گذاری بر روی پنلهای خورشیدی برای استفاده از انرژی خورشیدی هستند چرا که انرژی خورشیدی نوعی انرژی ناپایدار و تجدیدپذیر است.
پنل خورشیدی: انرژی خورشیدی از نور خورشید به دست ما میرسد. پنل خورشیدی ( فتوولتائیک) با تبدیل نور خورشید، فوتونها (ذرههای انرژی) را به نیروی الکتریسیته تبدیل میکند. پنل های خورشیدی کاربردهای بسیاری دارند، مانند تسلط بر قدرت سیستم اتاقکها، ابزارات ارتباطی، کنترل حسگر و تولید الکتریکی توسط سیستمهای الکتریسیته خورشیدی خانگی و تجاری.
پمپ آب خورشیدی:
پمپ آب خورشیدی در واقع نوعی از پمپهای الکترونیکی است که انرژی الکتریکی خود را از طریق پنلهای خورشیدی دریافت میکند. با وجود نور خورشید و تولید انرژی توسط آن دیگر نیازی به برقرسانی یا سوخت خاصی نیست. پمپ آب خورشیدی از یک درایور و چند پنل خورشیدی تشکیل شده است. نوری که در طول روز توسط پنلها دریافت میشود، به درایور انتقال پیدا میکند تا به انرژی الکتریکی تبدیل شود و قابل استفاده باشد.
سانورتر و انواع آن
سانورترها بهطور کلی به دو نوع اصلی تقسیم میشوند: سانورترهای متمرکز و سانورترهای غیرمتمرکز. سانورترهای متمرکز معمولاً در سیستمهای بزرگ و با مقیاس بالا مانند نیروگاههای خورشیدی استفاده میشوند. این سانورترها بهدلیل توان بالای خود قادر به پردازش حجم بالای انرژی هستند.
از سوی دیگر، سانورترهای غیرمتمرکز به سیستمهای کوچکتر و کاربردهای خانگی اختصاص دارند و میتوانند بهصورت مستقل یا در کنار دیگر تجهیزات الکتریکی کار کنند. همچنین، سانورترها میتوانند بهصورت سینوسی (سازگار با بارهای حساس) و غیرسینوسی (برای بارهای معمولی) طراحی شوند. این تنوع در طراحی و عملکرد، انتخاب سانورتر مناسب را برای کاربران راحتتر میکند و به نیازهای مختلف پاسخ میدهد.
انواع سانورتر
- سانورتر کارکرد با باتری و متصل به شبکه برق شهری یا آنگرید (On grid)، این نوع سانورتر حتما برای کار باید اول به باتری وصل شود و بعد پنل خورشیدی و شبکه برق شهری یا ژنراتور وصل شود.
- سانورتر کارکرد بدون باتری و با باتری بدون اتصال به شبکه برق شهری یا آفگرید (Off grid)، این نوع سانورتر بدون اتصال به باتری می تواند از طریق پنل خورشیدی مستقیم انرژی الکتریکی لازم را فراهم کند. در صورت نیاز برای شب می توان باتری هم به آن وصل کرد.
انواع مصارف اینورتر
اینورترها در ظرفیتهای مختلف ساخته میشوند و در مصرف برق بسیار باعث صرفه جویی شده و میزان مصرف برق را تا حد زیادی کاهش میدهند. اینورترها سه کاربرد اصلی دارند و عمدتا در این سه شاخه مورد استفاده قرار میگیرند:
- اینورتر تبدیل ولتاژ DC به ولتاژ AC که در UPS ها و مصارف خانگی و اداری استفاده دارد.
- اینورتر برق خودرو:اینورتر تبدیل برق ۱۲ ولت DC خودرو به برق شهری AC 220 ولت.
- اینورتر جوشکاری:که برای مصارف جوشکاری به کار میرود.
- اینورتر کنترل دور الکتروموتور و پمپ:که برای کنترل انواع الکتروموتور و پمپ صنعتی و خانگی به کار میرود.
کاربردهای اینورتر الکتروموتور:
- کاهنده مصرف برق، انرژی و کاهش هزینه برق
- تنظیم سرعت موتور یا کنترل دور
- کاهش جریان راه اندازی و در نتیجه طولانی شدن عمر موتور
- تغییر جهت چرخش موتور بدون نیاز به کنتاکتور و روشن و خاموش کردن موتور بدون نیاز به قطع و وصل منبع اصلی
- جلوگیری از آسیب دیدن موتور در برابر افزایش ولتاژو داشتن حفاظ و ترانس در برابر اضافه بار
- کاهش ضربههای مکانیکی و در نتیجه افزایش عمر قسمت مکانیکی
اهمیت سانورتر
اهمیت سانورتر در چندین زمینه قابل توجه است. اولاً، با تبدیل انرژی خورشیدی به انرژی الکتریکی، سانورترها نقش مهمی در بهرهبرداری از منابع تجدیدپذیر ایفا میکنند. این دستگاهها بهعنوان پل ارتباطی بین پنلهای خورشیدی و شبکه برق عمل میکنند و با بالا بردن کیفیت و کارایی انرژی تولیدشده، به کاهش هزینههای انرژی کمک میکنند.
ثانیاً، سانورترها میتوانند به بهبود پایداری و قابلیت اطمینان سیستمهای الکتریکی کمک کنند. با استفاده از تکنولوژیهای پیشرفته، سانورترها میتوانند بهطور خودکار شرایط مختلف بار را شناسایی کنند و عملکرد خود را بر اساس آن تنظیم کنند. این ویژگی به افزایش عمر مفید تجهیزات و کاهش هزینههای نگهداری منجر میشود..
کاربردهای سانورتر
کاربردهای سانورتر بسیار متنوع و گسترده است. یکی از مهمترین کاربردهای آن در سیستمهای انرژی خورشیدی است. در این سیستمها، سانورتر به تبدیل انرژی ذخیره شده در پنلهای خورشیدی به انرژی الکتریکی متناوب (AC) قابل استفاده در منزل یا شبکه برق عمومی کمک میکند. همچنین، در صنایع تولیدی، سانورترها به کنترل و مدیریت موتورها و تجهیزات الکتریکی کمک میکنند. این دستگاهها میتوانند سرعت و گشتاور موتور را تنظیم کنند، که این امر به کاهش مصرف انرژی و افزایش کارایی تولید کمک میکند. در کنار این، سانورترها در سیستمهای UPS (منبع تغذیه بدون وقفه) نیز کاربرد دارند، که به تأمین انرژی در مواقع قطعی برق کمک میکنند.
مزایای استفاده از سانورتر
استفاده از سانورترها دارای مزایای متعدد و قابل توجهی است. یکی از این مزایا، افزایش کارایی و بهرهوری سیستمهای انرژی است. با تبدیل جریان مستقیم DC به متناوب AC، سانورترها به کاهش تلفات انرژی کمک میکنند و به این ترتیب، میزان انرژی تولیدشده به حداکثر میرسد. همچنین، سانورترها میتوانند به بهبود کیفیت انرژی تولیدی کمک کنند. با استفاده از تکنولوژیهای پیشرفته، این دستگاهها قادر به شناسایی و حذف نوسانات و اعوجاجهای موجود در جریان برق هستند، که این امر به افزایش عمر تجهیزات الکتریکی کمک میکند. از دیگر مزایای استفاده از سانورترها میتوان به کاهش هزینههای نگهداری و تعمیرات اشاره کرد.
راهنمای انتخاب سانورتر
انتخاب سانورتر مناسب از اهمیت بالایی برخوردار است و نیاز به توجه به چندین فاکتور کلیدی دارد. اولین نکتهای که باید در نظر گرفته شود، توان خروجی سانورتر است. این توان باید متناسب با نیاز انرژی سیستم انتخاب شود تا از ایجاد بار اضافی و کاهش کارایی جلوگیری شود. نکته بعدی در انتخاب سانورنر دسترسی به شبکه برق است، در صورت دسترسی به شبکه برق میتوان از نوع On Grid و در صورت عدم دسترسی به شبکه برق Off Grid مناسب است. همچنین، نوع بار (سینوسی یا غیرسینوسی) نیز باید در انتخاب سانورتر مدنظر قرار گیرد.
برای بارهای حساس که به کیفیت بالا برق نیاز دارند، سانورترهای سینوسی توصیه میشود. از سوی دیگر، برای بارهای معمولی، سانورترهای غیرسینوسی کافی هستند. فاکتور دیگری که باید به آن توجه شود، ویژگیهای فنی سانورتر است، از جمله قابلیتهای کنترلی، نوع و تعداد ورودیها و خروجیها و همچنین امکانات جانبی مانند نمایشگر یا ارتباط بیسیم.
در مجموعه هشبان کلیه خدمات مشاوره، طراحی، اجرا و پیاده سازی، پشتیبانی و تعمیرات سیستم های برق خورشیدی با بهترین کیفیت توسط متخصصین مجرب انجام میشود.